Tanden bleken bij zwangerschap

Heel kort door de bocht: tanden bleken bij zwangerschap wordt afgeraden. De reden is alleen niet omdat het slecht is, maar omdat het niet bekend is wat de gevolgen zijn. Het meest gebruikte middel voor tanden bleken is waterstofperoxide. Waterstofperoxide in een lagere dosering (1,5%) wordt, ook bij zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven, gewoon gebruikt om de mond mee te spoelen en te ontsmetten. Dit is geen probleem en wordt ook aangeraden in bepaalde gevallen door de arts of apotheker. De hogere concentratie peroxide in tanden-bleekmiddelen ten opzichte van mondspoelmiddelen zou theoretisch een groter effect kunnen hebben dan de lagere dosering in de mondspoelmiddelen en zou in theorie slecht kunnen zijn voor de foetus.

Met tanden bleken worden middelen gebruikt die ook andere ingrediënten bevatten, die niet genoemd worden in de bijsluiter van de tandbleekmiddelen. Dat maakt het moeilijk om te zien of er voor de foetus schadelijke middelen in zitten. Om helemaal zeker te zijn over schadelijke effecten van tanden bleken bij zwangerschappen moet je dus uitgebreid onderzoek doen naar de schadelijke effecten van deze ingrediënten op de foetus en effecten voor de baby via de moedermelk.
Helaas is er tot op heden geen onderzoek gedaan naar deze schadelijke effecten. Daarom wordt voor de zekerheid tanden bleken bij zwangerschappen afgeraden. Moedermelk lijkt geen probleem te kunnen geven, maar ook daar is geen enkel wetenschappelijk bewijs voor, al is ook het tegendeel nooit bewezen, c.q. onderzocht.
Doordat tanden bleken tijdens de zwangerschap en soms ook bij borstvoeding wordt afgeraden, wordt er helaas te vaak de conclusie getrokken, ook soms bij tandheelkundige professionals, dat tanden bleken dus schadelijk is voor de foetus. Dat is een verkeerde conclusie. De juiste conclusie is: we weten het niet.
Wel is waterstofperoxide cytotoxisch, dat wil zeggen dat het lichaamscellen kan stukmaken, omdat het een sterke oxidator is. Dat houdt in dat bij direct contact op weefsels cellen kunnen afsterven. Dit is ook wat er gebeurt bij irritatie op het tandvlees. Dus de enige conclusie die we kunnen trekken is dat direct contact met de foetus vermeden moet worden, maar dat is niet zo moeilijk. 🙂

Tandbleekmiddel inslikken

De vraag is natuurlijk ook in hoeverre de bleekmiddelen ingeslikt worden en in de bloedstroom komen. Voor het ene (belangrijkste) ingrediënt peroxide is duidelijk dat het een zeer instabiele stof is en vrij snel uiteen valt in (via een auto-redoxreactie, voor de chemici onder ons) in zuurstof en water. Dus zou je kunnen concluderen dat tijdens tanden bleken bij zwangerschappen eventueel een beetje bleekmiddel inslikken geen probleem zou kunnen zijn. Hier is echter ook nooit wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Andere ingrediënten kunnen wel een theoretisch probleem geven, ook al ligt dat niet in de lijn der verwachting. Toch zou dit een reden kunnen zijn om tijdens de zwangerschap bijvoorbeeld alleen bij de tandarts, onder cofferdam, te bleken en niet voor de thuisbleekmethode te kiezen.

Tanden bleken bij kinderen

Een ander misverstand die nog wel eens de kop op steekt is dat tanden bleken bij kinderen wordt afgeraden, dus dan moet het bij zwangeren of baby’s helemaal slecht zijn. Dat is ook onzin. De reden dat het bij kinderen afgeraden wordt is omdat kinderen nog zeer open zenuw-holtes in hun tanden hebben en dus snel gevoelige tanden krijgen tijdens het tanden bleken, maar dat heeft niets te maken met schadelijke effecten op andere weefsels.

Tanden bleken op een andere manier

Methodes voor tanden bleken die niet gebaseerd zijn op waterstofperoxide bevatten veelal natriumbicarbonaat. Andere namen hiervoor zijn natriumwaterstofcarbonaat, dubbelkoolzure soda of zuiveringszout. Dit is een lichaamseigen stof en niet schadelijk voor de mens, kind of foetus. Als bleekmiddel kan het bij (zeer) veelvuldig gebruik schadelijk zijn voor de tanden omdat de ‘blekende’ werking gebaseerd is op de schurende werking en niet op het oplossen van verkleuringen, maar bij zwangerschappen en dus ook bij borstvoeding is het volstrekt veilig.

Tanden bleken bij zwangerschap met aardbeien

Andere methodes die wel eens genoemd worden zijn methodes op basis van appelzuur of hydroxydibutaanzuur ( In het engels Malic Acid, niet te verwarren met maleïnezuur). Dit is het zuur wat in fruit zit en daarom wordt het wel eens aangeraden om een aardbei te prakken, met een beetje zuiveringszout te mengen en daarmee je tanden te bleken. Dit is echter erg schadelijk voor je glazuur omdat het daardoor oplost, dus dit wordt afgeraden. Maar voor de foetus is het uiteraard volstrekt onschuldig.

Tanden bleken bij zwangerschap uitstellen

Al met al kan je dus concluderen dat tanden bleken bij zwangerschap of borstvoeding, een keus is van de individu. Het is niet bewezen dat het slecht of goed is, er is simpelweg geen onderzoek naar gedaan. De vraag die iedereen voor zich moet maken is of een cosmetische, niet noodzakelijke behandeling niet gewoon voor de gemoedsrust beter uitgesteld kan worden tot na de zwangerschap en eventueel zelfs tot na de borstvoedingsperiode.